Handboek farmaceutisch praktijkonderzoek

Vragenlijsten

Voor vragenlijstonderzoek kan een onderzoeker zelf vragen bedenken of gebruik maken van reeds bestaande gevalideerde vragenlijsten. Het verdient de voorkeur om indien mogelijk gebruik te maken van gevalideerde vragenlijsten, omdat deze lijsten al eerder getest zijn op hun validiteit (meet de vragenlijst wat hij zou moeten meten?). Daarbij kunnen, wanneer je informatie wilt verzamelen over verschillende onderwerpen, gevalideerde vragenlijsten gecombineerd worden tot een grotere vragenlijst. Van belang is wel dat de gehele vragenlijst niet te lang en te belastend wordt voor de patiënt (voer bijvoorbeeld een pretest uit om dit na te gaan).

Veelgebruikte gevalideerde vragenlijsten op het gebied van medicatiegebruik

  • Beliefs about Medicines Questionnaire (BMQ), om te meten hoe mensen over hun geneesmiddel denken.
    Horne R, Weinman J. Patients’ beliefs about prescribed medicines and their role in adherence to treatment in chronic physical illness. J of Psychosomatic Research 1999;47(6):555-567.
  • Medication Adherence Rating Scale (MARS), om te meten hoe therapietrouw mensen zijn aan hun geneesmiddel.
    Thompson K, Kulkarni J, Sergejew AA. Reliability and validity of a new Medication Adherence Rating Scale (MARS) for the psychoses. Schizophr Res 2000;42(3):241-7.
  • Satisfaction with Information about Medicines Scale (SIMS) om te meten in hoeverre mensen tevreden zijn over de informatie die ze hebben gekregen over hun geneesmiddel.
    Horne R, Hankins M, Jenkins R. The Satisfaction with Information about Medication Scale (SIMS): a new measurement tool for audit an research. Qual Health Care 2001;10:135-40.

Veelgebruikte vragenlijsten op het gebied van gezondheid

  • Patient Health Questionnaire (PHQ), om mentale gezondheid te meten.
    Löwe B, Unutzer J, Callahan CM, Perkins AJ, Kroenke K. Monitoring depression treatment outcomes with the Patient Health Questionnaire-9. Med Care 2004;42:1194-1201
  • Illness Perception Questionnaire (IPQ), om ziekteperceptie te meten.
    Weinman J. The Illness Perception Questionnaire: a new method for assessing the cognitive representation of illness. Psychology and Health 1996;11:431

Voorbeeld van vragenlijst op het gebied van zorg in de apotheek

  • Consumer Quality Index (CQI) Farmaceutische Zorg, om kwaliteit van zorg in de apotheek te meten vanuit het perspectief van de patiënt.
    Vervloet M, Linschoten CP van, Dijk L van. CQ-index Farmaceutische Zorg. Kwaliteit vanuit het perspectief van patiënten: meetinstrumentontwikkeling. Utrecht: NIVEL, 2007. (meer informatie)

Je kunt natuurlijk ook zelf een vragenlijst maken. Lees hier de aandachtspunten bij het zelf ontwikkelen/samenstellen van een vragenlijst.